فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 5، شماره 4، زمستان 91 ، شماره پی در پی 18

تحلیل سبک شناسی تاریخ بیهقی بر مبنای ترکیبات اشتقاقی

صفحه (0 - 0)
پروین گلی زاده،رضاگورویی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
بیشتر توجه پژوهشگران بیهـقی به توان حقیقــتگویی و ایجــاز و اطناب بموقع و کارساز اوست که تاریخ را بصورت داستان دلچسب درآورده است، لیکن تـوجه به هـنر زبـانی و بویژه توان ترکیب سـازی او بـر سـبیل اشارت بوده است. در این مقاله سعی میشود به هنر ترکیب سازی بیهقی پرداخته شود. این جنبه هنر بیهقی بر مبنای آشنایی زدایی بویژه آشنایی زدایی زبانی تحلیل شده است. از دیگر مطالبـی که در این مقال به آن پرداخته شده است اینست که اکثر ترکیبات موجود در تاریخ بیهقی ساخته دسـت تـوانای نویسـنده مذکـور است. بیهقـی این کـار را در موقـعـیتهای متـفـاوت جهـان داسـتان هـم جهت ادای مقـصود و هم در جهت برجسته سـازی کلام خود انجام داده اسـت. ترکیب سـازی اشتقاقی بـدیع بیهـقی در ذیل عـنوانهاا یی چـون : ترکیبات ونددار و شبه ونددار، صفتهای فاعـلی و مفـعولی مـرکب، ترکیبات اسـمی، ترکیبات وصـفی، ترکیبات مصدری و کلمـات پیـوندی بررسـی و تحلیل شده اند. نتیجه کلـی این بررسی اینسـت که بیهـقی ترکیـبات بیشمار گوشنواز و خوش تراشی سـاخته است که بیانگر هنر مسـلط او در ساخت زبـان داستان است.از اینرو میتوان گفت که در کنار قدرت بیچون نویـسنده در پرداخت به حـقایق داستان و توصـیف حیرت انـگیز او از صحنه های گوناگون،خـلق ترکیـباتی بینظیر در عرصه زبان نیز صفت ممتاز دیگری برای بیهقی است.

کلمات کلیدی
بیهقی , ترکیب سازی , سبک , برجسته سازی , آشنایی زدایی